Με τον όρο τενοντίτιδα περιγράφουμε ουσιαστικά την φλεγμονώδη φάση του ερεθισμού ενός τένοντα. Εσφαλμένα περιγράφουμε ως τενοντίτιδα οποιαδήποτε ενόχληση που εντοπίζεται πάνω σε κάποιο τένοντα. Ωστόσο, ο χρόνιος ερεθισμός ονομάζεται τενοντοπάθεια και δεν περιλαμβάνει απαραίτητα φλεγμονή (εναλλακτικός όρος: τενόντωση). Η τενοντοπάθεια είναι ουσιαστικά ο συνηθέστερος τύπος ερεθισμού τένοντα και εμπεριέχει την αποδιοργάνωση των κολλαγόνων ινών. Επιπλέον, στην τενοντοπάθεια παρατηρείται αύξηση της θεμέλιας ουσίας και των ανώριμων κολλαγόνων ινών τύπου 3 του τένοντα με συνοδό αύξηση της αγγείωσης η οποία περιλαμβάνει και μικρορήξεις τοπικά στο σώμα του τένοντα. Ο όρος ενθεσοπάθεια ουσιαστικά αναφέρεται στην τενοντοπάθεια όταν αυτή εντοπίζεται τοπογραφικά στην ένθεση (εμφύτευση) του τένοντα στο οστό δηλ. στην οστεοτενόντια σύναψη.
Τα αίτια των τενοντοπαθειών είναι η υπερβολική καταπόνηση είτε στα πλαίσια αθλητικής προπόνησης είτε από καθημερινή χρήση γι’ αυτό και οι τενοντίτιδες εντάσσονται στα σύνδρομα υπέρχρησης. Ένας τένοντας μπορεί να τραυματιστεί λόγω άσκησης φορτίων σε άξονες διαφορετικούς από τον κατασκευαστικό του προσανατολισμό όπως συμβαίνει σε σκελετικές δυσμορφίες- ιδιαιτερότητες όπως ο υπερπρηνισμός- βλαισότητα και ο υπτιασμός- ραιβότητα στο γόνατο, η αυξημένη γωνία Q στο ισχίο, η ανισοσκελία, η σκολίωση σπονδυλικής στήλης κα. Η συνύπαρξη ή όχι ρευματοειδούς παράγοντα σε μία τενοντίτιδα πρέπει πάντα να διερευνάται.
Κλινικά, οι τενοντοπάθειες μπορεί να εμφανίζουν τοπική ευαισθησία, οίδημα και τοπική αύξηση της θερμοκρασίας ενώ πόνος αναπαράγεται κατά την ενεργητική επιτέλεση κινήσεων.
Αντιμετώπιση: Ως πρώτη αντιμετώπιση προτείνεται πάντα η ανάπαυση και η ακινητοποίηση (χωρίς νάρθηκα) και η παγοθεραπεία. Η φυσικοθεραπεία βοηθάει καταλυτικά με την χρήση φυσικών μέσων όπως ο κρουστικός υπέρηχος (shockwave), το TECAR, ο μαγνητικός διεγέρτης/ διαμαγνητική αντλία, το Laser κτλ. Το κατάλληλο ασκησιολόγιο εξασφαλίζει την ομαλή επάνοδο του ασθενούς και την θωράκιση από μελλοντικές υποτροπές. Το πρόγραμμα των ασκήσεων στοχεύει στην μυική ενδυνάμωση, την ελαστικότητα (με την εφαρμογή διατάσεων) και την πλήρη ιδιοδεκτική επανεκπαίδευση.
